Datasamenwerking bevorderen voor het monitoren van de Nederlandse ouderenzorg door middel van MPC-technologie
Door de vergrijzing wordt de Nederlandse ouderenzorg minder betaalbaar en toegankelijk. Om de monitoring van gezondheidsvoorzieningen en ouderenzorgbeleid tussen de verschillende stakeholders te verbeteren, is datasamenwerking nodig. Twee van de belangrijkste uitdagingen om datasamenwerking te realiseren zijn het waarborgen van de privacy van patiëntgegevens en het terugdringen van hoge kosten voor het genereren van inzichten. Multi-Party Computation (MPC) heeft het potentieel om deze barrières te verlagen. In deze use case werkt onze deelnemer Linksight samen met DSW Zorgverzekering en Zorgkantoor, de gemeente Delft en ouderenzorgorganisatie Pieter van Foreest om zorgvoorzieningen voor ouderen in de regio Delft, Schieland en Westland te monitoren en te verbeteren, met een oplossing die ook bij landelijke zorgmonitoring kan worden toegepast. De Data Sharing Coalition ondersteunt Linksight bij het verkennen van de governance-oplossingen om bij het opschalen van een datasamenwerking een balans te vinden tussen datacontrole en tempo van verandering.
Use case-ambitie: betaalbare toegang tot ouderenzorg waarborgen door grootschalige datasamenwerking
De Nederlandse bevolking vergrijst, waardoor de ouderenzorg onder druk komt te staan. Tussen 2015 en 2020 zijn de zorgkosten voor gemeenten met 30 procent gestegen en zijn de wachtlijsten toegenomen, door een tekort aan capaciteit van verpleeghuizen en personeel. Om ervoor te zorgen dat de ouderenzorg betaalbaar en toegankelijk blijft, is regionale samenwerking nodig om op systeemniveau te verbeteren en de effectiviteit van beleid dat invloed heeft op de ouderenzorg continu te meten (WLZ, ZVW en WMO)*. Dankzij continue monitoring kunnen zorgaanbieders benchmarken met de prestaties van de sector en het maakt datagedreven besluitvorming over het ontwerpen van nieuw verbeterd beleid mogelijk. Datasamenwerking tussen gemeenten, zorgkantoren, zorgverzekeraars en zorgverleners is nodig om deze monitoring mogelijk te maken.
*Het WLZ-beleid richt zich op levenslange zorg door een zorgverlener en het WMO-beleid op bijvoorbeeld thuiszorgvoorzieningen ter ondersteuning van generiek Welzijn. Lees meer over de noodzaak van regionale samenwerking in de zorg in het Nationaal Zorgakkoord Nederland 2022 (IZA).
Drie belangrijke uitdagingen bij het opzetten van grootschalige datasamenwerking voor de Nederlandse ouderenzorgsector
De Nederlandse ouderenzorg wordt momenteel geconfronteerd met drie belangrijke uitdagingen die datasamenwerking belemmeren: privacy-uitdagingen, kostenbarrières en versnippering van data in de hele sector.
Ten eerste is er de privacy-uitdaging, aangezien het gaat om de gezondheidsgegevens van patiënten. Die worden door de AVG beschouwd als een “speciale categorie persoonsgegevens” die strenge nalevingseisen stellen aan de dataverstrekkers. Ten tweede is het monitoren van zorgprestaties kostbaar omdat er een vertrouwde derde partij bij betrokken is die data uit verschillende bronnen samenvoegt en pseudonimiseert, en externe onderzoekers die inzichten creëren. Dergelijke analyses worden meestal uitgevoerd met een groot interval (bv. om de 3 jaar), aangezien de kosten en de voorbereidingstijd een meer frequente analyse niet toelaten. Hierdoor is de mogelijkheid om voortdurend inzichten te verwerven beperkt. Ten slotte is de ouderenzorg in Nederland zeer gefragmenteerd. We hebben een infrastructuur nodig die voor alle betrokken deelnemers werkt. Om deze versnippering in cijfers uit te drukken: 31 zorgkantoren beheren de regionale langdurige zorg (WLZ), die allemaal samenwerken met een deelverzameling van de 345 gemeenten die welzijn (WMO) beheren, terwijl de reguliere gezondheidszorg (ZWV) op landelijk niveau is georganiseerd. Zorg-, ouderenzorg- en maatschappelijke zorgorganisaties werken vaak in meerdere regio’s. Een dergelijke veelheid aan partijen vraagt om controlemechanismen in de datasamenwerking.
Linksight, DSW, gemeente Delft en Pieter van Foreest testen lokaal waardepotentieel van MPC-gebaseerde datasamenwerking om uitdagingen te verminderen
In deze use case wil onze deelnemer Linksight de waarde bewijzen van Multi-Party Computation (MPC) bij het oplossen van bovengenoemde barrières voor datasamenwerking in de ouderenzorg binnen een specifieke regio in Nederland (Delft, Schieland, Westland). De ambitie is om, na het lokaal testen van de waarde van MPC-gebaseerde datasamenwerking, op te schalen naar een landelijke niveau.
MPC helpt de barrières voor datasamenwerking op verschillende manieren te verlagen. Ten eerste is het eenvoudiger om aan de AVG te voldoen, aangezien de persoonsgegevens privé blijven en alleen geaggregeerde inzichten worden gedeeld. Ten tweede resulteert de automatisering van datasamenwerking in kostenbesparingen door het vervangen van het eerder genoemde handmatige werk. Het resultaat van vereenvoudigde naleving en lagere kosten is dat er vaker analyses voor de zorg gedaan kunnen worden. Hier profiteren alle betrokkenen van: beleidsmakers zijn beter in staat beleidsveranderingen te volgen (waardoor beleidsinnovatie wordt gestimuleerd), terwijl zorgverleners hun processen kunnen optimaliseren. DSW Zorgkantoor licht de waarde van deze datasamenwerking toe:
“Om de zorg nog beter te organiseren, beter op elkaar af te stemmen en efficiënter te maken, is het belangrijk dat informatie uit deze domeinen wordt gedeeld en gecombineerd. Door de informatie uit de verschillende domeinen te combineren en te analyseren kan de zorg effectiever worden ingezet, wat uiteindelijk de kwaliteit van de zorg ten goede komt. MPC maakt het mogelijk om de informatie daadwerkelijk te combineren, wat in het verleden een uitdaging was.”
De Data Sharing Coalition ondersteunt Linksight met expertise om op MPC-gebaseerde datasamenwerking op te schalen, wat als inspiratie kan dienen voor andere sectoren
In deze use case ondersteunt de Data Sharing Coalition Linksight met expertise om de datasamenwerking op te schalen. Dit doen we door te zorgen voor een efficiënte datacontrole voor dataverstrekkers en tegelijkertijd het hoge tempo van innovatie en verandering in een toekomstig grootschalig netwerk te handhaven. De Data Sharing Coalition zet een co-creatieproces op met Linksight om de schaaluitdagingen aan te pakken en levert kennis van andere use cases/domeinen over zowel technische als niet-technische maatregelen. De use case streeft er ook naar om de toegevoegde waarde van technologie te bewijzen aan een breed publiek, vandaar dat een privacy enhanced dashboard voor monitoring van zorg zal worden ontwikkeld en getest voor de regio Delft, Schieland en Westland.
De resultaten van deze use case vormen een optimale voorbereiding op de toekomstige opschaling van de datasamenwerking. Andere data spaces kunnen de resultaten wat betreft mechanismen voor het vinden van een balans tussen datacontrole en het tempo van verandering hergebruiken, aangezien dit een generieke uitdaging is voor alle grootschalige datasamenwerkingen.
Wil je meer weten over deze use case? Of heb je een interessant idee om nieuwe (cross-sectorale) datadeel-use cases te definiëren en te realiseren? Neem dan contact met ons op.